واکاوی ارتباط وردش های فضایی- زمانی پوشش گیاهی با سنجه های توپوگرافیک در زاگرس میانی

نویسندگان

1 گروه جغرافیا،دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد آب و هواشناسی - - گروه جغرافیا،دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

پوشش گیاهی به عنوان یکی از مولفه­های مهم حیات اکولوژیک محیط زیست به دلیل تاثیرات بسیار زیاد در اکوسیستم­های مختلف محیطی و همچنین به دلیل تاثیر­گذاری مستقیم بر معیشت و زندگی انسانی، عاملی اساسی و مهم بشمار می­رود. از این رو، هدف از این پژوهش بررسی تغییرات پوشش گیاهی در زاگرس میانی با استفاده از داده­های عددی ماهواره­ای است. در این راستا داده­های پوشش گیاهی ماهواره ترا سنجنده مادیس با توان تفکیک فضایی 250 متر در دوره زمانی 2001 تا 2018 اخذ شد. این داده­ها با بهره­گیری از زبان کدنویسی پایتون در ارتباط با سنجه­های توپوگرافیکی ارتفاع، میزان و جهت شیب با روش پردازش رستری پنجره متحرک و روش آنالیز سلول به سلول مورد بررسی قرار گرفت. یافته­ها نشان داد که بیشینه تراکم پوشش گیاهی در زاگرس میانی در ماههای آپریل (فروردین) تا جون (خرداد) و کمینه آن در ژانویه (دی) مشاهده می­گردد. ارتفاعات زاگرس میانی در فصل بهار بالاترین نرخ شاخص پوشش گیاهی و در فصل زمستان کمترین نرخ را نشان می­دهند. بیشینه مقدار شاخص پوشش گیاهی در ارتفاع 1500 متر بروز می­کند. شاخص پوشش گیاهی در زاگرس میانی تا شیب 95 درصد، روند افزایشی داشته و پس از آن به آرامی کاهش می­یابد. کمینه نرخ شاخص پوشش گیاهی در جهت جنوبی از 150 تا 200 درجه آزیموت شمالی ساعتگرد و بیشینه آن در جهت شمال از 300 تا 360 درجه آزیموت شمالی ساعتگرد مشاهده می­شود، ارتفاع حد بالای رویش یا M.V.A، در ماه­های سرد به سوی طبقات ارتفاعی پائین­تر نزول و در ماه­های گرم سال به سمت ارتفاعات بالاتر صعود می­کند. به طور کلی روند تغییرات شاخص پوشش گیاهی نیز نشان از افزایش شاخص پوشش گیاهی در این واحد کوهستانی دارد. 

کلیدواژه‌ها