ارزیابی و پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش در حوزه آبخیز بیونیژ، استان کرمانشاه

نویسندگان

1 استادیار مرکز پژوهشی علوم جغرافیایی و مطالعات اجتماعی- دانشگاه حکیم سبزواری

2 دانش‌آموخته دکتری ژئومورفولوژی دانشکده جغرافیا و علوم محیطی- دانشگاه حکیم سبزواری

3 استادیار دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین - دانشگاه کاشان

4 مرکز پژوهشی علوم جغرافیایی و مطالعات اجتماعی- دانشگاه حکیم سبزواری

چکیده

زمین لغزش به عنوان یکی از مخاطرات طبیعی عمده در مناطق کوهستانی محسوب می شود. شناسایی عوامل موثر در وقوع زمین لغزش­ در یک حوضه و پهنه­بندی خطر آن از ابزارهای اساسی جهت دستیابی به راهکارهای کنترل این پدیده و انتخاب مناسب­ترین و کاربردی­ترین گزینه مدیریتی می­باشد. تحقیق حاضر  به منظور ارزیابی عوامل موثر در وقوع زمین لغزش و پهنه­بندی آن با استفاده از مدل LIM هدفگذاری شده است. بدین منظور  پس از بدست آوردن وزن هر یک از نقشه­های عاملی و ستون وزن هر یک از واحد ها ( شامل: طبقات ارتفاعی، شیب، جهت شیب، تراکم زهکشی، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، واحدهای سنگ شناسی ، فاصله از گسل، پوشش گیاهی، کاربری­اراضی، بارش سالانه و گروه های هیدرولوژیک خاک­ها) با استفاده از مدل LIM از جمع جبری 11 لایه عاملی، نقشه وزن نهایی و پهنه­بندی زمین­لغزش به دست آمد. بر اساس نتایج حدود 34 درصد منطقه در محدود خطر زیاد تا خیلی زیاد، حدود 41 درصد منطقه در محدوده پتانسیل کم تا خیلی کم خطر و مابقی منطقه در محدوده با پتانسیل متوسط وقوع زمین­لغزش واقع شده­اند. نتایج مقادیر بیشینه وزن نهایی متغیرهای مختلف نشان داد که متغییرهای شیب، فاصله از جاده، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، ارتفاع، سنگ­شناسی، فاصله از رودخانه، بارندگی، گروه هیدرولوژیکی خاک، جهت شیب و فاصله از گسل به ترتیب بیشترین تا کمترین تأثیرگذاری بر وقوع زمین­لغزش­های منطقه را دارا می­باشند. به طور کلی نتایج تحقیق می­تواند اطلاعات مفیدی در اختیار برنامه­ریزان بخش­های مختلف اعم از کشاورزی، صنایع، محیط زیست و.... قرار دهد.
 

کلیدواژه‌ها